Thiền rải tâm từ - Nghệ thuật nuôi dưỡng hạnh phúc

Mô tả sách

Thiền rải tâm từ

Nghệ thuật nuôi dưỡng hạnh phúc

Tác giả: Bhante Sujiva

Biên dịch: Thích Nguyên Tú

Một trong những câu nói nổi tiếng của Thiền sư Thích Nhất Hạnh mà chắc hẳn ai cũng từng nghe qua, đó là: "Bài học quan trọng nhất trên cuộc đời là bài học yêu thương". Và bài học yêu thương ở đây chính là "tâm từ" mà Đức Thế Tôn thường giảng cho đại chúng khi Ngài còn tại thế.

Tâm từ (metta citta) không phải là tình yêu thương nam nữ hay là tình thân gia đình, mà tâm từ là lòng từ mẫn dành cho tất cả chúng sinh, là tình thương vô điều kiện, chan hòa bình đẳng cùng khắp không dính mắc, không ích kỷ, không phân biệt, không giới hạn. Tâm từ chính là tình thương thuần tịnh, không toan tính, không bến bờ, vượt lên trên những giới hạn của tình thương ích kỷ hẹp hòi và hơn thế nữa, sẽ không bao giờ đem đến khổ đau. Tâm từ băng qua rào cản của ranh giới thương - ghét, yêu - hận, bạn- thù, tốt - xấu, nhờ đó có năng lượng tươi mát giúp xoa dịu những cơn đau của thân, làm lụi tàn những trận thịnh nộ của tâm, gieo xuống những hạt giống thiện lành để rồi chúng đâm chồi và đơm hoa kết trái. Tâm từ cũng có thể thổi bay hết những bụi mờ của vô minh, lan tỏa sự thấu hiểu và lòng yêu thương tới mọi người, mọi loài, để ánh sáng từ bi len lỏi vào trong những trái tim đang bị giày vò, đau khổ, để sưởi ấm những mảnh đời bất hạnh. Nhờ có tâm từ mà thế giới này trở nên hiền hòa, ấm áp và bao dung hơn.

Đức Thế Tôn đã dạy phương pháp rải tâm từ này cho các hàng Tỳ kheo, khi họ bị chư Thiên quấy phá, không thể nào nhập định để đạt được thành quả tu chứng cao nhất. Sau khi được rải tâm từ, chư Thiên cảm thấy mát mẻ, hoan hỷ nên đã tìm cách hỗ trợ và bảo vệ chư Tỳ kheo. Nhờ vậy, chư Tỳ kheo sống thoải mái và tinh tấn hành thiền, chứng đắc bốn Thánh đạo và thành tựu Thánh quả ngay trong mùa an cư năm đó, cuối cùng trở thành bậc Thánh hoàn toàn dứt hết các lậu hoặc, thoát khỏi sinh tử luân hồi, đạt đến quả vị Niết bàn cao thượng. Do vậy, dù ở đâu, đi đứng hay nằm ngồi, chúng ta đều nên vun bồi lòng từ mẫn hay tâm từ bi. Hãy nhớ, tâm từ như tình thương của người mẹ dành cho hết thảy con cái. Và sẽ thật hạn hẹp cho những tâm trí chỉ dàn sự thương yêu cho một, hai, ba hay bốn người, trong khi cuộc đời có hàng triệu người cần được yêu thương.

Tâm từ đem lại cho chúng ta cảm giác hài lòng, yên ổn, an bình, tĩnh lặng, cùng những trạng thái tâm thiện lành khác. Nó giúp tâm nhanh chóng an định và đây cũng là một trong những lợi ích của tâm từ. Đó là nền tảng để hành giả dễ dàng bước sang Thiền minh sát hay còn gọi là Thiền tuệ để tâm khai trí sáng, đưa đến giải thoát giác ngộ.

Nazarudin - một đạo sĩ Sufi vĩ đại từng nói: "Đừng nhọc công tìm kiếm giác ngộ. Chỉ cần quăng đi quan điểm và định kiến". Nếu nỗ lực thiền tập rải tâm từ, con người sẽ diệt trừ được tâm sân hận, ham muốn thô thiển và các trạng thái tâm trói buộc khác. Khi không còn ràng buộc nữa, chúng ta sẽ đi đến một cách thong dong, ung dung và tự tại ngay giữa cõi đời này. Có lẽ, đây cũng chính là nguyên do thúc đẩy các vị hành giả tu thiền dốc lòng trước tác và nhiệt thành chuyển ngữ những tác phẩm về Thiền Rải Tâm Từ vưới mong muốn giữ người với người chỉ tồn tài thình thương, khoan dung, cho đi và thấu hiểu.

Cuốn sách Thiền Rải Tâm Từ: Nghệ thuật nuôi dưỡng hạnh phúc với nguyên tác tiếng Anh là Meditation on Loving Kindness and Other Sublime States của tác giả Bhante Sujiva, được Lôi Thúc Vân - người Đài Loan dịch sang tiếng Hoa với tiêu đề là . Đây là một tác phẩm với nội dung phân tích chuyên sâu về Thiền Rải Tâm Từ, hơn nữa, sách có tính ứng dụng rất cao.

Bhante Sujiva - bậc thầy cả đời phụng hiến cho sự nghiệp Thiền Vipassana. Thuở thiếu thời, sư đã từng theo học Thiền Chỉ và Thiền Quán với nhiều vị Thiền sư nổi tiếng đương thời, sau đó lan tỏa kinh nghiệm quý báu ấy đến khắp nơi trên thế giới.

Đại đức Thích Nguyên Tú - người chuyển ngữ cuốn sách này là một vị Tăng có kiến thức sâu rộng nhất định trong các lĩnh vực về văn hóa lịch sử, tư tưởng tôn giáo, nhất là giáo lý nhà Phật và thiền học; có nhiều kinh nghiệm trong việc nghiên cứu và giảng dạy giáo lý Phật học, biên phiên dịch kinh điển Phật giáo, cũng như nghiên cứu và hướng dãn hành Thiền Vipassana. Với văn phong giản dị, dễ hiểu nhưng hàm chứa kiến thức đa dạng, cộng thêm sở hành của dịch giả về Thiền Vipassana, tôi tin chắc rằng, dịch phẩm này sẽ mang đến cho quý độc giả nguồn năng lượng tích cực của lòng yêu thương và sự bao dung chan hòa được lan tỏa từ việc hành trì Thiền Rải Tâm Từ.

Trong cuốn sách này đã viết, hãy thực hành tâm từ như đang đắm chìm trong tình thương yêu vô hạn. "Tâm từ giống như người đắm chìm trong tình thương chân chính và điểm mấu chốt cực kỳ quan trọng nữa là tâm ấy phải thanh tịnh vô vi". Chỉ cần tâm ta có chính tri và chính niệm trong từng giâu phút, đó chính là tâm từ. Chỉ cần ta có đủ chính niệm tỉnh thức, thì tâm thiện thuần khiết cũng chứa đựng năng lực hóa đá thành vàng. Sự tỉnh thức rõ biết không những giúp ta sinh nghiệp thiện mà còn có thể hộ trì cho mỗi hành giả. Ngay tại lúc ấy, tâm đã lìa xa nguồn gốc của mọi nỗi khổ (tham, sân, si), điều này đồng nghĩa với việc dứt hẳn các khổ đau. Khi có được sự cổ vũ hay khích lệ nhiệt thành nào đó thì tâm ấy chắc chắn sẽ càng sáng rõ và thuần khiết hơn bao giờ hết.

Sách còn chỉ ra: "An yên cũng được xem như là chất gel bôi trơn cho đời sống mỗi người, giúp công việc được suôn sẻ hơn rất nhiều, nhờ thế định được sinh khởi một cách dễ dàng. Đây cũng là một trong những chất liệu cơ bản của Thiền Quán và tịnh hóa thân tâm. Hơn thế nữa, an yên cũng có công năng chữa lành vết thương lòng". "Qua cái nhìn của một thiền giả, kiếp người hệt như một dòng sông, từ ngày mở mắt chào đời là đã chảy về vùng trũng của cái chết. Còn ý niệm của ta như những gợn sóng lăn tăn trên mặt hồ, lúc thì xáo động khi thì phẳng lặng".

Thiền Rải Tâm Từ tạo nên chất liệu cho tình thương và sự an yên, nên cũng có thể giải quyết triệt để được những vấn đề của tâm thức. Tâm từ không chỉ giúp hành giả có được hạnh phúc, mà còn có thể san sẻ hạnh phúc với hết thảy mọi người. Tâm chính là suối nguồn tươi mát vô tận! Trên từ các cõi trời người, dưới cho đến các loài động vật, v.v. đều muốn thân cận và hộ trì người có tâm từ. Do đó, tôi hy vọng những vị hữu duyên với Thiền Rải Tâm Từ đều có trong tay cuốn sách này, không những thế mà chúng ta hãy cùng nhau lan tỏa năng lượng an lành, mát mẻ và tĩnh lặng của tâm từ đến với nhiều người hơn nữa, đến với cả những ai còn thiếu chút duyên lành với tình thương trong tâm mình, để tất cả moin người mọi loài đều được tưới tẩm bằng yêu thương.

Tôi xin trân trọng giới thiệu dịch phẩm Thiền Rải Tâm Từ: Nghệ thuật nôi dưỡng hạnh phúc rất thiết thực và ý nghĩa này tới độc giả xa gần với mong muốn rằng, Thiền Rải Tâm Từ như một "liều thuốc tâm", có thể chữa trị cho những trái tim bị tổn thương, và biết đâu đó, có thể hàn gắn, tô bồi khoảng trống của những tâm hồn đang cần được yêu thương.

Trung tâm Biên phiên dịch Tư liệu Phật giáo Quốc tế

Đại đức Thích Quảng Lâm

Kính bút!